Eindejaarsnieuwsbrief 2025

De laatste nieuwsbrief van de Statenfractie is even geleden. In oktober was er namelijk geen Statenvergadering vanwege de Tweede Kamerverkiezingen. Landelijk zijn de politieke verhoudingen inmiddels verschoven maar in de Provinciale Staten van Fryslân wordt GrienLinks nog altijd vertegenwoordigd door onze drie Statenleden Charda Kuipers, Jochem Knol en Elsa van der Hoek. In de maand november hebben er twee Statenvergaderingen plaatsgevonden. De eerste, op 12 november, ging zoals gebruikelijk over de begroting. Tijdens de vergadering op 26 november stond het eindrapport van de Noordelijke Rekenkamer ter discussie evenals de kwaliteit van het openbaar bestuur van de provincie Fryslân. Hierover lees je in deze nieuwsbrief meer.

Oktober was een maand van bezoeken en fractieactiviteiten. Zo zijn de Provinciale Staten twee keer naar Brussel geweest voor een jaarlijks bezoek. Deze bezoeken zijn belangrijk om contact te leggen met andere provinciale afdelingen in Nederland en Europa.

Tot slot hebben we op 12 december onze leden mogen ontvangen op het Provinciehuis. Wij hebben hen de Statenzaal laten zien en we hebben gedachten uitgewisseld over de politiek en de groenrode samenwerking.

De fractie wens iedereen prettige feestdagen en een gezond en gelukkig nieuwjaar!

Doe mee! Zoals je kunt lezen, kunnen we je steun goed gebruiken… Je vindt meer informatie over ons en onze activiteiten op de website of op facebooktwitter en  instagram. Voor contact met de fractie: grienlinks@fryslan.frl 0582925805.

Word lid

Verder lezen

Toewijzing Omrop Fryslân


Elke vijf jaar wordt de aanwijzing voor de regionale publieke omroep opnieuw vastgesteld. De Commissariaat voor de Media (hierna: CvdM) zorgt voor zo’n aanwijzing. Zij beoordelen of een partij voldoet aan de criteria. Hierbij hebben de Provinciale Staten ook een rol. Zij moeten ook advies geven of de partij die de regionale omroep op zich neemt wel een evenredige vertegenwoordiging is van de regio.
Op 26 november moesten de Provinciale Staten hier een oordeel over geven. Naast Omrop Fryslân, meubilair in ons Fryske medialandschap, had ook een nieuwkomer zich gemeld om de regionale journalistiek op zich te nemen. Zowel Gedeputeerde Staten als de CvdM gaven, op basis van de wettelijke vereisten, een voorkeursadvies uit naar Omrop Fryslân. Nieuwkomer ORT FRL voldeed simpelweg niet aan de gestelde voorwaarden.
Voor de Provinciale Staten was het duidelijk: tijdens de commissievergadering van 19 november 2025 werd besloten dat hier niet verder over gesproken hoeft te worden. En zo werd de aanwijzing van onze regionale omroep een hamerpunt.
Een week later tijdens de vergadering van 25 november werd de knoop doorgehakt: de provinciale Staten stemde bijna unaniem (PVV stemde tegen) voor het advies om Omrop Fryslân wederom de toewijzing te verlenen.

Afhandeling funderingsschade evalueren door de NRK


Dertien woningen/bedrijven in de Groote Veenpolder hebben lang niet altijd duidelijkheid over de afhandelingen van vastgestelde funderingsschade na waterpeilverlagingen. In 2022 en 2023 zijn er in de Provinciale Staten voorstellen aangenomen om deze inwoners te helpen. Na het stellen van schriftelijke vragen op 23 juli 2025 is het voor onze fractie Grienlinks, de BBB en de FNP onduidelijk waarom de afhandeling lang duurt. Met een landelijke aanpak in het vooruitzicht lijkt het de fracties hierom verstandig een evaluatie uit te laten voeren door een onafhankelijk orgaan: de noordelijke rekenkamer.

Om dit voor te leggen aan de Provinciale Staten buiten de geagendeerde onderwerpen dienen we een motie vreemd in: een voorstel dat zowel urgent als actueel is maar niet past in één van de agendaonderwerpen. Het voorstel geeft namens de Provinciale Staten de opdracht aan de Noordelijke Rekenkamer een evaluatie uit te laten voeren.

Tijdens de behandeling van de motie geeft de Gedeputeerde Douwstra aan dat hij de motie, en het proces voorafgaand als prettig heeft ervaren. Hij is verder blij met het NRI rapport van afgelopen jaar maar hij is waakzaam voor de voorbeeldfunctie die Fryslân hierin speelt. Er valt immers op dit dossier nog wat te leren. Hierom verwelkomt hij een onafhankelijk onderzoek, al wordt er ook intern onderzoek naar de afhandeling gedaan. Daarbij kan het College van Gedeputeerde Staten geen opdracht geven aan de Noordelijke Rekenkamer, deze bevoegdheid ligt bij de Provinciale Staten.

Met een kleine aanpassing in het dictum van de motie, waarin de Provinciale Staten de opdracht uitzetten naar de Noordelijke Rekenkamer kan deze in stemming worden gebracht.

Met 29 stemmen voor (JA21, PvdD, PBF, SP, GrienLinks, CU, D66, VVD, FNP en BBB) en 13 stemmen tegen (PVV, PvdA, Jonker, CDA, Van Dijk) is de motie vreemd aangenomen.

Vragen over zoutwinning in Harlingen: Fryslân


Nieuwe signalen over verdere uitbreiding van zoutwinning onder de Waddenzee baren ons grote zorgen. Terwijl de Tweede Kamer het onderwerp controversieel heeft verklaard, lijken de voorbereidingen op Rijksniveau door te gaan. Dat is onbegrijpelijk en onacceptabel.

Zoutwinning heeft nu al zichtbare gevolgen: bodemdaling, schade aan woningen, risico’s voor dijken en natuurwaarden. Organisaties als de Waddenvereniging, Vogelbescherming en Natuurmonumenten trekken terecht aan de bel. De Waddenzee is UNESCO Werelderfgoed – en dat brengt internationale verantwoordelijkheid met zich mee.

GrienLinks, samen met PvdA, PvdD, SP en D66, stelt daarom schriftelijke vragen aan Gedeputeerde Staten. Wij willen weten:

1. Welke mogelijkheden de provincie heeft om verdere zoutwinning tegen te houden.

2. Of uitbreiding wel strookt met de Natuurherstelwet.

3. Welke cumulatieve bedreigingen de Waddenzee momenteel treffen.

4. Wat het verlies van de UNESCO-status zou betekenen voor toerisme en leefbaarheid.

5. Of lozingen van PFAS in of nabij de Waddenzee plaatsvinden en hoe dit wordt gehandhaafd.

6. Waarom inwoners met bestaande schade nog steeds wachten op compensatie.

Voor GrienLinks staat één ding vast: de Waddenzee is geen wingewest. De toekomst van het gebied, de veiligheid van inwoners en het behoud van onze unieke natuurwaarden moeten zwaarder wegen dan de belangen van bedrijven die blijven winnen zonder de volle kosten te dragen.

12 miljoen aan mestvergister, waar is inspraak PS?


Het provinciebestuur heeft 12 miljoen euro subsidie toegekend aan een grote mestvergistingsinstallatie bij Wijnjewoude. Een enorm bedrag, verstrekt zonder dat Provinciale Staten vooraf goed zijn geïnformeerd. Dat is voor GrienLinks – en voor onze collega’s van PvdA, SP, PvdD en D66 – onacceptabel.
Het project roept bovendien veel vragen op. De risico’s voor omwonenden, natuur, verkeersveiligheid en de bredere leefomgeving zijn nog helemaal niet inzichtelijk. Ook zijn er twijfels over de noodzaak van centrale mestvergisting, zeker nu duidelijk is dat kleinschalige varianten vaak minder risico’s kennen en efficiënter zijn.

Hierom stellen we de volgende schriftelijke vragen:
1. Hoe verhoudt deze miljoeneninjectie zich tot het gelijke speelveld binnen de landbouw?
2. Is hier sprake van (ongeoorloofde) staatssteun?
3. Waarom is het m.e.r.-advies niet afgewacht voordat de vergunning werd gepubliceerd?
4. Wat betekent dit project voor de doelen rond dierwaardige veehouderij, natuur en waterkwaliteit?
5. Wie draait op voor de risico’s wanneer de plannen anders uitpakken dan gehoopt?

Bewoners van de nabijgelegen wijk Klein Groningen maken zich al jaren zorgen over de impact van de fabriek. Ook zij verdienen transparantie en een overheid die zorgvuldig handelt. GrienLinks vindt dat de provincie niet de aanjager moet worden van risicovolle mestfabrieken, maar moet inzetten op echte toekomstbestendige landbouw: grondgebonden, natuurvriendelijk en gezond voor mens en dier. Daarom eisen wij volledige duidelijkheid en verantwoord bestuur.

Zijn recreatievaarders nog voldoende veilig?

Afbeelding met Watermarkering in een vaarweg
Het afgelopen jaar kregen we in Fryslân te maken met meerdere ernstige ongelukken op het water – met zelfs dodelijke slachtoffers. Van Earnewâld tot het Prinses Margrietkanaal en Heerenveen: steeds opnieuw blijkt dat recreatievaart, roeiers en grote binnenvaartschepen elkaar op gevaarlijke punten ontmoeten.

GrienLinks maakt zich al langer zorgen over de veiligheid op onze vaarwegen. We horen van roeiverenigingen, beroepsvaart én recreanten dat er te hard wordt gevaren, dat regels worden genegeerd en dat sommige vaarwegen simpelweg niet zijn ingericht op grote schepen die er nu mét ontheffing mogen varen.

Daarom heeft GrienLinks, samen met PvdA, SP en D66, schriftelijke vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten. We willen onder meer weten:
• of de provincie eindelijk onderzoek gaat doen naar de oorzaken van de toename van ongevallen;
• of er maatregelen komen, zoals stoplichten, handhaving en betere waarschuwingen;
• waarom er nog steeds geen actie is ondernomen ondanks eerdere signalen;
• of de ontheffingsstatus voor grote Va-schepen opnieuw wordt beoordeeld.

Onze boodschap is helder: veiligheid op het water mag nooit afhankelijk zijn van toeval. Fryslân heeft een unieke watercultuur – maar die vraagt om beleid dat meegroeit met het gebruik van onze vaarwegen.